پای مصنوعی بالای زانو
سوکت یکی از قسمت های مهم در پای مصنوعی بالای زانو است. این قطعه را می توان از جنس ترموپلاست یا فلز تهیه کرد. سوکت هایی که برای پای مصنوعی بالای زانو استفاده می شوند را در دو دسته مختلف می توان جای داد.
- سوکت های پوششی
- سوکت های چهار ضلعی
سوکت های پوششی دارای یک چهارچوب سفت و محکم می باشند. این نوع سوکت از داخل، به وسیله یک لایه انعطاف پذیر پوشیده می شود. این لایه نرم و منعطف باعث می شود هنگام قرار دادن لگن یا ران درون سوکت، کاربر احساس ناخوشایندی نداشته باشد. چهارچوب سختی، که لایه اصلی این نوع سوکت است موجب افزایش ثبات و پایداری آن می شود. بنابراین کاربر می تواند آسوده تر با آن قدم بردارد. سوکت های چهار ضلعی فضای مناسبی برای جای دادن لگن در اختیار کاربر قرار می دهد. این نوع سوکت عریض تر از نوع دیگری است که در بالا توضیح دادیم.
پای مصنوعی بالای زانو علاوه بر داشتن سوکت مناسب باید مفصل زانو را نیز در اختیار بیمار قرار دهد. مفصل زانوی تعبیه شده در پای مصنوعی بالای زانو موجب برقراری تعادل و ثبات در حین حرکت خواهد شد. زانوی به کار رفته در پای مصنوعی؛ لازم است مانند یک زانوی طبیعی عمل کند. بنابراین باید به خوبی خم شده و فعالیت های طبیعی یک زانو را برای کاربر انجام دهد. بدین ترتیب سیستم های به کار رفته برای ساخت مفصل زانو در پای مصنوعی بالای زانو را به دو دسته تقسیم می کنند. این دو دسته شامل سیستم های تک محوره و سیستم های چند محوره هستند. مفصل های تک محوره فقط در یک جهت می توانند خم و راست شوند. بنابراین در صورت استفاده از این نوع مفصل، زانوی فرد نمی تواند به صورت آزادانه حرکت کند. همچنین فرد برای حفظ تعادل خود باید از نیروی جسمانی و انرژی بدنی خود بهره گیرد. در حالی که سیستم های چند محوره امکان جابجایی در جهات مختلف را به بیمار می دهند. حتی مفصل زانوی چند محوره به کاربر این اجازه را می دهد در مسیرهای ناهموار پیاده روی کرده یا بدود. در تهیه انواع پروتز پا از جمله، پای مصنوعی بالای زانو یا پروتز پا زیر زانو باید از سیستم تعلیق استفاده کرد. این سیستم برای نگهداری سوکت، روی قسمت باقی مانده اندام کاربر ضروری است. این سیستم را در طرح های مختلف و با جنس های متفاوت تهیه می کنند. برخی از انواع سیستم های تعلیق را می توان به شرح زیر نام برد.
- باند سیلیسیون
- باند لگنی با مفصل
- لاینر سیلیکونی
هر یک از این سیستم های تعلیق ذکر شده مزیت ها و معایب مربوط به خود را دارند. کاربر به کمک پزشک متخصص می تواند بهترین نوع را برای استفاده انتخاب کند. البته میزان باقی مانده از اندام قطع شده نیز بر انتخاب سیستم تعلیق موثر است.
